Tadeusz Gebethner I
|
Tadeusz Jerzy Gebethner |
|---|
|
Absolutna legenda Polonii - zarówno ze względu na działalność w Polonii (1. prezes klubu, czołowy piłkarz w latach 1915-1925), jak i jego pozasportową biografię (porucznik kawalerii Wojska Polskiego, AK-owiec, powstaniec warszawski, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata).
Osiągnięcia sportowe
jako piłkarz
- 🥈 wicemistrzostwo Polski z Polonią Warszawa (1921)
- udział w 3 finałach mistrzostw Polski (1921, 1922 i 1923) - 19 meczów, 1 gol
- trzykrotnie mistrzostwo warszawskiej klasy A (1921, 1923 i 1924) - 14 meczów
Statystyki
➯ Tadeusz Gebethner I - statystyki
Mecze udokumentowane W składzie Polonii (I drużyna): 113 meczów, 23 gole, 1 asysta - plus 5 mecze wewnętrzne (Drużyna A), 2 gole W składzie Polonii (II drużyna): 2 mecze W składzie reprezentacji Warszawy: 4 mecze - plus 1 mecz (Kadra B)
Lista rozegranych meczów
jako piłkarz
jako hokeista
Lista meczów jako sędzia
➯ 1916
Informacje prasowe
➯ Tadeusz Gebethner I - informacje prasowe
Zdjęcia
➯ Tadeusz Gebethner I - zdjęcia
Życiorys
Pochodził ze znanej rodziny warszawskich księgarzy, jego dziadek Gustaw był twórcą księgarni Gebethner i Wolff. W 1916 r. zdał maturę w męskiej szkole realnej Konopczyńskiego. Studiował później w Wyższej Szkole Handlowej.
Studia i karierę sportował przerwała tymczasowo wojna. W czasie wojny polsko-bolszewickiej służył w 5 pułku ułanów Zasławskich, z którym przeszedł cały szlak bojowy. Po zakończeniu działań wojennych kierowana przez niego drużyna piłkarska wyjechała na Górny Śląsk, aby uczestniczyć w działaniach patriotycznych mających wspomóc Polskę w mającym się odbyć plebiscycie. W tym czasie drużyna Polonii rozegrała wiele meczów z miejscowymi piłkarzami, a sam Gebethner był instruktorem w klubie Czuwaj Łabędy. Być może współuczestniczył także w tamtym czasie w założeniu "pierwszej" Polonii Bytom. Według niektórych źródeł miał być prezesem klubu bytomskiego klubu, jednakże mógł to być tylko tytuł honorowy.
W 1921 wraz z drużyną Polonii Warszawa wywalczył tytuł wicemistrza Polski. W latach 1915–1925 rozegrał łącznie 137 oficjalnych meczów w barwach swojego macierzystego klubu, będąc jednocześnie przez większość z nich kapitanem drużyny.
Zakończył karierę piłkarską w wieku 28 lat i poświęcił się pracy zawodowej w rodzinnym przedsięwzięciu księgarsko-wydawniczym. W latach 1928–1934 działał w Zarządzie Głównym Związku Księgarzy Polskich.
Na podporucznika został awansowany ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1925 w korpusie oficerów rezerwy kawalerii. W 1934 pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał przydział do 5 pułku ułanów Zasławskich.
We wrześniu 1939 jako porucznik rezerwy dołączył do 102 pułku ułanów z którym brał udział w walkach o Grodno i po zakończeniu kampanii został internowany w Rakiszkach na Litwie. Zbiegł z obozu i przebywał w Wilnie do 1941, kiedy przedostał się do Warszawy.
W latach 1942–1944 ukrywał żydowską rodzinę, którą wykupił po jej aresztowaniu, a ostatecznie wysłał na Węgry. Za ten czyn otrzymał pośmiertnie w 1981 tytuł Sprawiedliwego wśród Narodów Świata[1].
W czasie konspiracji pełnił służbę w 3 batalionie pancernym AK. Brał udział w powstaniu warszawskim[2], w czasie którego został ciężko ranny i stracił rękę oraz nogę. Po kapitulacji powstania przebywał w Stalagu XI-A Altengrabow w rejonie Magdeburga. W pobliskim lazarecie zmarł 14 października 1944 na skutek ran odniesionych w powstaniu w wieku 46 lat.
Jego grób znalazł się po wojnie na terenie radzieckiego poligonu (obecnie poligon Bundeswehry) i został zrównany z ziemią.